Klasztor Lorsch

Prawdopodobnie żadne inne miejsce w Niemczech nie zrobiło tak wiele dla zachowania historii uprawy winorośli, jak opactwo Lorsch w regionie Hessische Bergstrasse.

Niezliczone miejsca, od Badenii, przez Frankonię, aż po Hesję Nadreńską, mogą prześledzić swoją historię winiarstwa aż do wczesnego średniowiecza – dzięki klasztorowi Lorsch.

To właśnie tam pod koniec XII wieku powstał Codex Laureshamensis, gigantyczny katalog lokalizacji winnic, darowizn i stosunków własnościowych. W ten sposób Codex Lorsch stał się prawdopodobnie najważniejszym pomnikiem historii uprawy winorośli – i pokazuje znaczenie klasztorów dla uprawy winorośli.

Samo opactwo Lorsch zostało założone w 764 roku, najpierw jako prywatny klasztor alemańskiego hrabiego Cancora i jego matki Williswindy. Wkrótce potem przekazali go jednemu ze swoich krewnych: Chrodegangowi, arcybiskupowi Metzu, ojcu chrzestnemu dynastii Karolingów i w tamtym czasie jedynemu arcybiskupowi na północ od Alp. Chrodegang, bardzo wpływowy reformator życia klasztornego i duchownego, wysłał pierwszych mnichów do Lorsch. Nagle mały klasztor zyskał historyczne znaczenie - zwłaszcza gdy Chrodegang wysłał z Rzymu do Lorsch relikwie świętego Nazariusza. Był to początek szybkiego rozwoju Lorsch jako ważnego miejsca pielgrzymkowego.

Święty przyniósł Lorsch odwiedzających i rosnące znaczenie; zaledwie kilkadziesiąt lat po założeniu klasztor benedyktynów był jednym z najbogatszych właścicieli ziemskich na wschód od Renu, z posiadłościami rozciągającymi się od dzisiejszego wybrzeża Morza Północnego w Holandii aż po dzisiejszą Szwajcarię. Bogactwo wzbudziło pożądanie, więc w 772 roku opactwo Lorsch zostało przyznane królowi i od tego momentu było klasztorem królewskim, a później cesarskim. Po utracie dawnego statusu, od 1232 roku klasztor znajdował się pod kontrolą arcybiskupa Moguncji. Do końca pozostał regionalnym centrum kultury winiarskiej. Reformacja położyła kres centrum kultury klasztornej i intelektualnej: w 1557 r. Palatynat Elektorski, obecnie właściciel Lorsch, zlikwidował klasztor. W czasie wojen tylko "Königshalle“pozostała nienaruszona, dzięki czemu klasztor został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1991 roku.

Własność klasztoru wzrosła jednak dzięki darowiznom i obejmowała głównie winnice. Źródła podają, że około 850 roku Lorsch posiadał już ponad 900 winnic, położonych w ponad stu gminach, z których większość znajdowała się w okolicach Moguncji i wzdłuż Hessische Bergstraße. Winnica w Hahnheim w Hesji Nadreńskiej została zarejestrowana jako darowizna od fundacji w 764 roku. Do roku 1100 odnotowano zbiory z ponad 923 winnic w co najmniej 170 lokalizacjach, a prawdopodobnie było ich jeszcze więcej.

Wszystko to zostało udokumentowane w „Codex Laureshamensis”, czyli Kodeksie Lorsch – obszernej kompilacji praw i majątków klasztoru. Dzieło, stworzone między 1167 a 1190 rokiem, zawiera 3836 wpisów wraz z dokumentami i wspomina ponad 1000 miejscowości, stanowiąc prawdziwą skarbnicę wiedzy, również dla historii winiarstwa. Sam Kodeks można dziś zobaczyć w Würzburgu, natomiast klasztor Lorsch jest dostępny do zwiedzania, a w muzealnym sklepie można kupić „wino klasztorne”.

Godziny otwarcia

Ośrodek muzealny:
wtorek - niedziela: 10:00 - 17:00